Als afslankcoach benader ik afvallen vooral vanuit persoonlijk leiderschap. Ik geloof dat succesvol gewichtsverlies begint met zelfbewustzijn en verantwoordelijkheid. Om vanuit daar het overgewicht bij de bron aan te pakken, zodat je niet alleen afvalt, maar ook slank blijft.
Maar daarnaast ben ik ook voeding docent, en het verbaast me telkens weer hoeveel hardnekkige, valse mythes er rondgaan over afvallen. Deze misverstanden kunnen mensen ontmoedigen en misleiden.
In deze blog wil ik vijf van de meest voorkomende mythen ontkrachten en je helpen om met realistische en wetenschappelijk onderbouwde inzichten aan de slag te gaan. Laten we deze mythes uit de weg ruimen en je op weg helpen naar een gezonder en duurzamer pad naar gewichtsverlies.
Let’s start!
Mythe 1: Koolhydraten zijn slecht en maken je dik
Veel mensen geloven dat koolhydraten de belangrijkste oorzaak zijn van gewichtstoename. Populaire diëten zoals het keto dieet versterken dit idee door te benadrukken dat een extreem laag koolhydraatgehalte noodzakelijk is voor gewichtsverlies.
Hoewel het verminderen van koolhydraten voor sommige mensen kan werken, zijn koolhydraten een essentiële energiebron en noodzakelijk voor een uitgebalanceerd dieet.
Wanneer je te weinig koolhydraten eet, kan dit schadelijke gevolgen hebben. Koolhydraten zijn de primaire brandstof voor je hersenen en spieren. Een tekort kan leiden tot vermoeidheid, concentratieproblemen, duizeligheid en een verminderd fysiek uithoudingsvermogen.
Bovendien kan een langdurige zeer lage inname van koolhydraten leiden tot ketose, een toestand waarbij het lichaam vet afbreekt om ketonen te produceren als alternatieve energiebron. Dit kan op korte termijn gewichtsverlies veroorzaken, maar kan ook bijwerkingen hebben zoals misselijkheid, hoofdpijn, en vermoeidheid.
Het gewenste percentage koolhydraten in je dieet varieert, maar voedingsdeskundigen raden aan dat ongeveer 45-65% van je totale energie-inname uit koolhydraten komt. Dit biedt voldoende energie en voedingsstoffen voor je lichaam om optimaal te functioneren.
Er is ook een belangrijk verschil tussen enkelvoudige (snelle) koolhydraten en meervoudige (langzame) koolhydraten. Enkelvoudige koolhydraten, te vinden in suiker, snoep, fruit en witte bloem, worden snel door het lichaam afgebroken en zorgen voor snelle pieken en dalen in de bloedsuikerspiegel. Dit kan leiden tot een energiecrash en een verhoogde eetlust. (Waardoor je gemakkelijk meer gaat eten)
Meervoudige koolhydraten, zoals die in volle granen, groenten en peulvruchten, worden langzamer afgebroken en zorgen voor een gestage afgifte van energie, wat langer voor een verzadigd gevoel zorgt en de bloedsuikerspiegel stabiel houdt.
Door te kiezen voor complexe koolhydraten in plaats van geraffineerde suikers, kun je je energieniveaus en algehele gezondheid verbeteren. Koolhydraten zijn geen vijand, maar een essentieel onderdeel van een gebalanceerd dieet.
Mythe 2: 'Light' en 'dieet' producten helpen bij afvallen
Producten met labels zoals 'light' of 'dieet' worden vaak gezien als gezonder en beter voor gewichtsverlies. Volgens de regelgeving mag een product het label 'light' dragen wanneer het ten minste 30% minder energie, vet of suiker bevat dan het originele product. Dit klinkt aantrekkelijk, maar kan misleidend zijn als je ervan uitgaat dat het automatisch leidt tot een significante energievermindering en gewichtsverlies.
Veel 'light' producten bevatten minder vet, maar compenseren dit verlies vaak met toegevoegde suikers of kunstmatige zoetstoffen om de smaak te behouden. Dit kan soms leiden dat mensen de neiging hebben om grotere porties van 'light' producten te eten, waardoor het potentiële calorievoordeel wordt tenietgedaan.
Toch zijn er situaties waarin 'light' producten effectief kunnen zijn. Light frisdranken bijvoorbeeld, bevatten geen calorieën en kunnen een alternatief zijn voor suikerhoudende frisdranken zonder extra energie-inname. Ook halfvolle zuivel en magere rookworst kunnen nuttig zijn omdat ze minder vet bevatten zonder de eetlust te bevorderen zoals 'light' chips of snoepjes dat kunnen doen. Bij deze producten is de kans kleiner dat je meer eet vanwege hun 'light' label.
Het is belangrijk om kritisch te kijken naar de ingrediënten en voedingswaarde van 'light' producten en je bewust te zijn van de totale calorie-inname. Het vervangen van reguliere producten door 'light' versies kan bijdragen aan gewichtsverlies, maar alleen als het deel uitmaakt van een gebalanceerd dieet en een gezonde levensstijl.
Myths 3: Intermittent fasting om af te vallen
Intermittent fasting (IF) is een voedingspatroon waarbij je wisselt tussen periodes van eten en vasten. Het meest populaire schema is het 16/8 principe, waarbij je 16 uur vast en een eetvenster hebt van 8 uur. Andere varianten zijn bijvoorbeeld het 5:2 dieet, waarbij je vijf dagen normaal eet en twee dagen zeer weinig calorieën consumeert.
Intermittent fasting kan helpen met afvallen omdat je in principe minder tijd hebt om te eten, wat kan leiden tot een lagere totale energie-inname. Dit gebeurt echter alleen als je tijdens de eetmomenten niet extra veel gaat eten. Het is dus cruciaal om tijdens de eetvensters gezonde, gebalanceerde maaltijden te consumeren en niet te overcompenseren.
Een belangrijk doel van IF is de verbetering van de bloedsuikerspiegel. Door langere periodes van vasten kan je lichaam beter omgaan met insuline, wat leidt tot een betere bloedsuikerregulatie en kan helpen bij het verminderen van insulineresistentie, een risicofactor voor type 2 diabetes.
Vroeger werd vaak gezegd dat het ontbijt de belangrijkste maaltijd van de dag is en dat het overslaan ervan slecht is voor je stofwisseling en gewichtsverlies. Dit idee is inmiddels achterhaald. Recente onderzoeken tonen aan dat het tijdstip van eten minder belangrijk is dan de totale calorie-inname en de kwaliteit van de voeding.
Voor sommige mensen kan IF een effectieve manier zijn om calorieën te beperken en gewicht te verliezen, terwijl anderen beter gedijen bij een traditioneel eetpatroon.
Het succes van IF hangt af van je levensstijl en persoonlijke voorkeuren. Als je het prettig vindt om gedurende bepaalde uren van de dag te vasten en dit kunt volhouden zonder overeten tijdens de eetvensters, kan IF een nuttig hulpmiddel zijn voor gewichtsverlies en het verbeteren van je bloedsuikerspiegel. Het is echter niet noodzakelijk voor iedereen, en andere eetpatronen kunnen even effectief zijn zolang ze leiden tot een calorietekort en een gebalanceerde voeding.
Mythe 4: Stoppen met eten na 20.00 uur helpt bij afvallen
Een veelgehoorde mythe is dat stoppen met eten na 20.00 uur helpt bij afvallen. Dit idee is gebaseerd op de veronderstelling dat het lichaam 's avonds minder goed voedsel verwerkt, maar het belangrijkste aspect van afvallen is het totale energietekort. Dit betekent dat je meer calorieën moet verbranden dan je binnenkrijgt, ongeacht het tijdstip waarop je eet.
Toch kan het voor sommige mensen nuttig zijn om na 20.00 uur niet meer te eten, vooral omdat dit vaak het moment is waarop mensen geneigd zijn calorieënrijke snacks te consumeren, zoals chips, koekjes en andere ongezonde tussendoortjes. Door na een bepaald tijdstip niet meer te eten, kun je de kans verkleinen dat je extra, vaak lege, calorieën binnenkrijgt.
Daarnaast kan het stoppen met eten na 20.00 uur bijdragen aan een betere nachtrust. Een goede nachtrust is indirect belangrijk voor gewichtsverlies omdat slaapgebrek kan leiden tot hormonale veranderingen die je eetlust en stofwisseling beïnvloeden, wat kan resulteren in gewichtstoename. Als je goed slaapt, heb je doorgaans een betere controle over je eetgewoonten en energieniveaus gedurende de dag.
Het is echter belangrijk te begrijpen dat je tot laat in de avond kunt eten zonder nadelige effecten op je gewicht, zolang je binnen je dagelijkse caloriedoelstellingen blijft. Als je na 20.00 uur nog wilt eten, kies dan voor lichte, gezonde snacks zoals een stuk fruit, een handvol noten, of een kleine portie magere yoghurt. Deze keuzes kunnen je helpen om honger te stillen zonder je calorie-inname significant te verhogen.
Voor avond- en nachtwerkers kan het uitdagender zijn om te stoppen met eten na een bepaalde tijd, aangezien hun eetpatronen en slaapcyclus anders zijn. In deze gevallen speelt de biologische klok een rol, maar het blijft essentieel om te focussen op een evenwichtige voeding en een geschikt energietekort om af te vallen.
Kortom, stoppen met eten na 20.00 uur kan voor sommige mensen een handige strategie zijn om ongezonde eetgewoonten te vermijden en de slaapkwaliteit te verbeteren, wat indirect gewichtsverlies kan ondersteunen. Het is echter geen must voor iedereen, zolang je de totale calorie-inname en voedingskwaliteit in acht neemt.
Mythe 5: Je moet diëten om af te vallen
Het idee dat je moet diëten om af te vallen is een wijdverspreide mythe. Veel diëten bieden op korte termijn resultaten, maar ze zijn vaak niet duurzaam omdat ze de oplossing buiten jezelf zoeken. Ze leggen meestal focus op tijdelijke beperkingen en restricties in plaats van op duurzame gedragsveranderingen. Dit kan leiden tot tijdelijke gewichtsverlies, maar vaak worden de verloren kilo’s weer snel teruggewonnen zodra je het dieet stopt.
Blijvende transformatie begint echter bij een verandering van binnenuit. In plaats van je te richten op een tijdelijk dieet, is het effectiever om te werken aan blijvende gewoonten en een gezondere levensstijl. Dit betekent niet dat je calorie-inname niet moet verminderen; een calorietekort is essentieel voor gewichtsverlies.
Wat wel belangrijk is, is dat je deze vermindering bereikt door gezonde voedingskeuzes en gedragsveranderingen die bij jou passen, in plaats van door een tijdelijk restrictief dieet.
Overeten ontstaat vaak omdat je structureel teveel eet op momenten dat honger geen rol speelt. Dit wordt vaak veroorzaakt door gewoonte, pijn, stress of vermoeidheid.
Het is veel effectiever om aan deze onderliggende oorzaken te werken dan alleen maar een dieet te volgen. Door je bewust te worden van je eetpatronen en de emoties en omstandigheden die je eetgedrag beïnvloeden, kun je duurzamere oplossingen vinden voor gewichtsverlies en een gezondere levensstijl ontwikkelen.
Kortom, diëten kan leiden tot tijdelijke resultaten, maar voor blijvend gewichtsverlies en een gezonde levensstijl moet de verandering van binnenuit komen. Door duurzame gewoonten te ontwikkelen en een gezonde relatie met voeding op te bouwen, kun je op lange termijn betere resultaten behalen en je gewicht op een gezonde manier beheersen.
Afsluiting
Wil je weten hoe eenvoudig gezond eten kan zijn? Ontdek het zelf met onze masterclass: 15 Voedingsregels. In deze masterclass ontvang je praktische tips en strategieën voor een evenwichtige voeding, samen met een handige infographic die je op je koelkast kunt hangen voor dagelijkse inspiratie. Klik hier om de masterclass te downloaden en start vandaag nog met je reis naar een gezondere levensstijl!
Comentarios