Sociale druk is een krachtige invloed in ons leven, vooral tijdens de feestdagen. Het kan ons gedrag beïnvloeden, vooral als het gaat om voedsel keuzes. In deze blogpost gaan we verkennen wat sociale druk is, hoe het zich tijdens de feestdagen manifesteert, specifiek met betrekking tot eten, en hoe je effectief weerstand kunt bieden aan deze druk.
Wat is sociale druk?
Sociale druk omvat de invloed die anderen uitoefenen op ons gedrag, overtuigingen, keuzes en acties. Het is een sociaal fenomeen dat voortkomt uit onze drang om geaccepteerd te worden en ons aan te passen aan de normen van de groep.
Deze druk kan zowel expliciet als subtiel zijn, en het kan van invloed zijn op verschillende aspecten van ons leven, waaronder eetgewoonten, kledingkeuzes, levensstijl en meer.
De druk kan komen van vrienden, familie, collega's of zelfs van sociale media. Het manifesteert zich vaak in de vorm van directe verzoeken, impliciete verwachtingen, groepsnormen of zelfs onuitgesproken verwachtingen.
"Doe niet zo ongezellig, neem nog een glaasje wijn!"
Sociale druk, een sociaal fenomeen
Sociale druk, als een sociaal fenomeen, vindt zijn oorsprong in onze menselijke behoefte aan sociale verbondenheid en acceptatie. Het ontstaat door een complexe combinatie van evolutionaire, psychologische en sociologische factoren.
Een van de belangrijkste redenen voor dit fenomeen ligt in onze evolutionaire geschiedenis. Als sociale wezens hebben mensen door de geschiedenis heen altijd in groepen geleefd. In deze groepen was het essentieel om geaccepteerd te worden en bij de groep te horen voor bescherming, samenwerking en voortplanting.
Dit heeft geleid tot een diepgewortelde psychologische drang om sociale goedkeuring te krijgen.
Bovendien hebben we van jongs af aan geleerd dat sociale acceptatie belangrijk is. Opvoeding, onderwijs en sociale normen leren ons hoe we ons moeten gedragen om geaccepteerd te worden binnen bepaalde sociale kringen. De angst voor afwijzing kan daardoor diep geworteld zijn en mensen motiveren om zich aan te passen aan de heersende normen en verwachtingen.
Daarnaast speelt de behoefte aan identiteitsvorming een rol. We vormen ons zelfbeeld en onze identiteit deels op basis van onze interacties met anderen. Deze wisselwerking leidt ertoe dat we ons aanpassen om in lijn te zijn met de groepsidentiteit, zelfs als dit ingaat tegen onze eigen individuele voorkeuren of overtuigingen.
Kortom, ons verlangen om geaccepteerd te worden en ons aan te passen aan sociale normen is geworteld in onze evolutionaire geschiedenis, onze opvoeding en het streven naar een gevoel van identiteit en verbondenheid. Dit verklaart waarom we vaak geneigd zijn om ons aan te passen aan de normen van de groep, zelfs als dat soms indruist tegen onze eigen wensen of behoeften.
Sociale druk tijdens de feestdagen
Tijdens de feestdagen neemt sociale druk vaak toe. Er heerst een culturele verwachting van overvloed en genieten, en voedsel speelt een centrale rol in deze vieringen. Mensen komen samen om te eten en te vieren, maar deze gezelligheid kan ook leiden tot situaties waarin individuen onder druk worden gezet om meer te eten dan ze zouden willen. Deze druk kan zich uiten in opmerkingen als "Probeer dit, je moet het proeven!" of "Eén extra stuk kan geen kwaad!"
Voorbeelden van sociale druk met betrekking tot eten
Tijdens feestelijke gelegenheden zijn er talloze voorbeelden van sociale druk met betrekking tot eten. Bij familiebijeenkomsten wordt vaak verwacht dat je hetzelfde eet als de rest van de familie, zelfs als dat meer is dan je comfortabel zou vinden. Op werkfeestjes kan er druk zijn om mee te doen met het consumeren van alcohol of ongezond voedsel om erbij te horen. Het is ook gebruikelijk dat mensen zich laten beïnvloeden door de voedselkeuzes van anderen, zelfs als dat niet overeenkomt met hun eigen voorkeuren of dieet.
Denk aan:
"Doe niet zo ongezellig, neem nog een glaasje wijn."
"Ik heb speciaal voor jou taart gehaald."
"Jij hoeft toch niet op dieet? Je ziet er prima uit!"
"Vrijdag is het croquette dag, iedereen neemt dan een croquette."
"Veel eten hoort nu eenmaal bij kerst."
Tips om hiermee om te gaan
Stel persoonlijke grenzen: Herken je eigen grenzen en wees bereid om deze duidelijk aan anderen te communiceren. Denk aan: minder of geen vlees willen eten. Wel of geen toetje nemen.
Vooraf plannen: Bedenk van tevoren hoe je met de situaties wilt omgaan en welke keuzes je wilt maken. Bijvoorbeeld: ga je wel of geen alcohol drinken, en zo ja, wat en hoeveel? Afspraken maken met jezelf, helpt je bewustere keuzes te maken.
Assertieve communicatie: Leer hoe je op een vriendelijke, maar duidelijke manier je standpunt kunt uiten zonder anderen te kwetsen. Stel je hebt echt genoeg gegeten, maar er wordt aangedrongen om toch dat toetje te nemen. Je kan dan zeggen: "Ik heb echt heerlijk gegeten en dat toetje ziet er verrukkelijk uit. Maar als ik dat ook nog eet, weet ik zeker dat ik mij niet fijn ga voelen."
Zelfzorg en realistische doelen stellen: Focus op je eigen welzijn en stel gezonde doelen die realistisch zijn en niet worden beïnvloed door sociale druk. Met realistisch bedoel ik ook dat je wel de context van de situatie in acht mag nemen. Het is echt prima om een oliebol te eten tijdens de jaarwisseling!
Conclusie
Sociale druk is een alomtegenwoordige kracht, vooral tijdens de feestdagen, maar het hoeft niet ons gedrag te dicteren. Met de juiste strategieën en communicatie en een focus op zelfzorg kan ook jij weerstand bieden aan deze druk en genieten van de feestdagen op je eigen voorwaarden.
PS: Wil jij volgend jaar jouw afslankdoel nu eens echt realiseren, zonder te diëten? Start dan met de Kickstart 5-daagse minitraining Slank Doen.
Tijdens deze training ga je ontdekken waarom je emotie van grotere invloed is op jouw afslankresultaat dan wat je eet. En met de uitwerkgindsen ga je het direct persoonlijk toepasbaar maken. Klik hier voor meer informatie.
Comments